Akut Tonsillit Nedir? Tedavisi Nedir?
Akut tonsillit ya da diğer ismiyle bademcik iltihabı, boğazın arka kısmında bulunan küçük bezler olan bademciklerin iltihaplanmasıdır. Genellikle bakteriyel veya viral bir enfeksiyondan kaynaklanır ve boğaz ağrısı, yutma güçlüğü, şişmiş bademcikler ve ateş gibi semptomlarla karakterizedir. Akut tonsillit genellikle bakteriyel veya viral bir enfeksiyondan kaynaklanır, en yaygın olanı streptokok bakterileridir. Diğer nedenler arasında soğuk algınlığı, grip ve mononükleoza neden olan virüsler yer alır. Her yaştan insanı etkileyebilen akut tonsillit en sık çocuklarda ve genç yetişkinlerde görülür. Kreş veya okula giden çocuklar, başkalarıyla yakın temas ve mikrop paylaşımı nedeniyle bademcik iltihabına yani akut tonsillite yakalanma açısından daha yüksek risk altındadır.
Akut Tonsillit Belirtileri Nelerdir?
Akut tonsillit belirtileri yaygın olarak şunlardır:
- Boğaz ağrısı: Yutkunma sırasında güçlük ile kendini belli etmektedir.
- Yutma güçlüğü: Yemek yeme esnasında boğaz kısmında zorlanma ile kendini belli eder. Bu da doğrudan iştah kaybına yol açmaktadır.
- Şişmiş bademcikler: Akut tonsillitin en sık belirtisi bademciklerde oluşan şişkinliklerdir.
- Kırmızı ve şişmiş uvula (boğazın arkasından sarkan etli doku): Doktor muayenesi ile ortaya çıkan bir belirtidir.
- Ateş: Akut tonsillite genellikle yüksek ateş eşlik eder.
- Baş ağrısı: Şiddetli baş ağrıları diğer semptomlar arasındadır.
- Yorgunluk: Akut tonsillitte günlük aktivitelere karşı yorgunluk belirtisi bulunmaktadır.
- İştah kaybı: İştah kaybı yutma güçlüğü ile ortaya çıkmakla beraber yorgunluğa da neden olmaktadır.
- Ağız kokusu.: Akut tonsillit rahatsızlığında günlük diş fırçalama ve ağız bakımına rağmen rahatsız edici bir ağız kokusu oluşmaktadır.
Ayrıca çocuklarda Akut Tonsillit belirtileri şunları da içerebilmektedir:
- Mide rahatsızlığı
- Kusma
- Mide ağrısı
- Salya akıtmak
Belirtiler genellikle 3 ila 4 gün sonra geçecektir. Akut Tonsillit bulaşıcı değildir, ancak buna neden olan enfeksiyonların çoğu, örneğin soğuk algınlığı ve grip bulaşıcıdır.
Akut Tonsillit Nedenleri ve Risk Faktörleri
Bakteriyel ve viral enfeksiyonlar akut tonsillite neden olur. Yaygın bir neden, Streptococcus (strep) bakterisidir. Diğer yaygın nedenler şunlardır:
- Adenovirüsler
- İnfluenza virüsü
- Epstein-Barr virüsü
- Parainfluenza virüsleri
- Enterovirüsler
- Herpes simpleks virüsü
Bunun dışında:
Yaş: Çocuklar yetişkinlerden daha fazla akut tonsillite yakalanma eğilimindedir. Yaşları 5 ila 15 arasında olan çocukların bakteriyel enfeksiyonlardan kaynaklanan akut tonsillite yakalanma olasılığı daha yüksektir. Viral enfeksiyonlardan kaynaklanan akut tonsillit çok küçük çocuklarda daha yaygındır. Yaşlı yetişkinler de daha yüksek risk altındadır.
Çocuklar ayrıca okulda veya kampta kendi yaşlarındaki diğer çocuklarla daha fazla zaman geçirirler, bu nedenle akut tonsillite yol açan enfeksiyonları kolayca yayabilirler. Öğretmenler gibi küçük çocukların etrafında çok zaman geçiren yetişkinlerin de enfeksiyon kapma ve akut tonsillite yakalanma olasılığı daha yüksek olabilir.
Akut Tonsillit Teşhisi
İlk aşamada doktor risk altındaki bireye fiziksel bir muayene yapar. Kırmızı veya şiş olup olmadıklarını veya üzerlerinde irin olup olmadığını görmek için bademcikler kontrol edilir. Ayrıca hastanın ateşi olup olmadığını da kontrol edilir. Enfeksiyon belirtileri için kulaklara ve burna da bakılabilir, şişlik ve ağrı için boyun bölgesi de kontrol edilmektedir. Ayrıca doktorlar bazı testler uygularlar:
- Boğaz sürüntüsü: Doktor, tükürük ve boğazdan alınan hücreleri strep bakterisi için test eder. Boğazın arkasından pamuklu bir çubuk geçirirler. Bu rahatsız edici olabilir ama acıtmamaktadır. Sonuçlar genellikle 10 veya 15 dakika içinde hazır olur. Bazen doktor birkaç gün süren bir laboratuvar testi de isteyebilir. Bu testler negatif çıkarsa, akut tonsillite neden olan şey bir virüstür.
- Kan testi. Doktorlar bunu tam kan hücresi sayımı olarak adlandırırlar. Akut tonsillite bir virüsün mü yoksa bakterilerin mi neden olduğunu göstermek için yüksek ve düşük kan hücresi sayılarına bakılır.
Kronik Ağrı Nedir? Çözümü Nedir?
